บทวิจารณ์ เทคนิคการเขียน ไม่ให้โดนฟ้อง

บทวิจารณ์ กับการโดนฟ้อง อยากหยิบเอาเรื่อง เทคนิคเขียนบทวิจารณ์ เขียนรีวิว อย่างไรไม่ให้โดนฟ้องกลับ นี้มาเป็นประเด็นหน่อย ว่าจะมีวิธีการเขียนอย่างไรที่มันถูกกฏหมาย และไม่โดนฟ้องกลับแน่นอน

จากกระแสข่าวที่ไอดอล เซเลป หรือดาราชื่อดัง ได้ฟ้องกลับคนไปแสดงความคิดเห็น ไปรีวิว ไปเขียนบทวิจารณ์เขา ในทำนองกล่าวหาและเข้าข่ายข้อกฏหมายว่าด้วยเรื่อง การหมิ่นประมาท จนทำให้เขาต้องออกโรงมาฟ้องเรียกค่าเสียหายกันหลายแสน และก็ทำให้เกิดดราม่าต่อกันยาวยืดของแฟนคลับทั้งสองฝ่าย ผมเองในฐานะคนเขียนบล็อก คนนึ่งกำลังมองว่า ไม่มีใครได้ประโยชน์เลย

• คนเขียนอาจนึกสนุกอยากเขียน เพื่อเรียกยอดวิวหรือค่าโฆษณา ได้ค่าเหนื่อยและคำชม แต่ก็ต้องเสียเงิน ชดเชยค่าเสียหาย ให้กับอีกฝ่าย
• คนถูกเขียนถึง ก็เสียทั้งชื่อเสียง อาจจะรวมทั้งหน้าที่การงาน แม้จะได้ค่าตอบแทนก็อาจไม่คุ้มกับสิ่งที่ได้รับ

ดังนั้นในเรื่องนี้ ก็อยากแชร์ รวมไปถึงแนะนำการเขียนรีวิว เขียนบทวิจารณ์ หรือเขียนคอมเม้นท์แสดงความคิดเห็นในแต่ละอย่าง ว่าควรจะมีความเห็นอกเห็นใจและ คิดให้มาก ๆ ก่อนจะทำอะไร เพื่อที่ว่าจะได้ไม่เสียหายกันทั้งสองฝ่าย แต่หากไม่มีความรู้จริง ๆ ก็ลองมาอ่านเทคนิคที่จะบอกในนี้ ว่าหากต้องการเขียนจริง ๆ จะเขียนอย่างไรไม่ให้โดนฟ้องกลับ

บทวิจารณ์ รีวิว ควรทำให้ถูกกฏหมาย

บทวิจารณ์ นั้น จากการอ้างอิงข้อกฏหมายที่ทนานเจมส์ #คนดังนั่งเขียน ในคอลัมน์ของไทยรัฐออนไลน์ ซึ่งเค้าได้ระบุไว้ช่วงหนึ่งเกี่ยวกับการแสดงความคิดเห็นที่ไม่เข้าข่ายการดูหมิ่น (ไม่ผิดกฏหมาย) ไว้ประมาณว่า..

ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 329 ผู้ใดแสดงความคิดเห็นหรือข้อความใดโดยสุจริต ผู้นั้นไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท ในเจตนาดังต่อไปนี้

1. เพื่อความชอบธรรม ป้องกันตนหรือป้องกันส่วนได้เสียเกี่ยวกับตนตามคลองธรรม
2. ในฐานะเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติการตามหน้าที่
3. ติชมด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำ หรือ
4. ในการแจ้งข่าวด้วยความเป็นธรรมเรื่องการดำเนินการอันเปิดเผยในศาลหรือในการประชุม

และทางผมเอง ก็ขออธิบายถึงเทคนิคเพิ่มเติม เกี่ยวกับการเขียนบทวิจารณ์ เขียนรีวิว ให้ถูกกฏหมาย และไม่ให้โดนฟ้องได้ เพิ่มเติมอีกเล็กน้อยตามนี้เลย

อ้างอิงที่ www.thairath.co.th/news/local/1335586 และ www.thairath.co.th/news/local/1397522

การเขียนบทวิจารณ์ รีวิว เขียนอย่างไรไม่ให้โดนฟ้อง

สำหรับเรื่องนี้ ผมเองก็ได้เขียนลงในเว็บหนึ่งไว้แล้ว และอยากจะรีไรซ์อีกครั้งเพื่อประโยชน์สำหรับคนเขียนบล็อกเช่นเดียวกัน โดยส่วนตัวก็ไม่ได้เชี่ยวชาญกฏหมายเท่าไหร่ แต่อยากแชร์ประสบการณ์ในการเขียนเนื้อหาเกี่ยวกับรีวิว การเขียนบทวิจารณ์ต่าง ๆ ควรทำให้ถูกต้อง สำหรับคนที่สนใจอยากจะเขียนรีวิวเรื่องทำนองแบบนี้ก็ลองเอาไปพิจารณาในการเขียนก็ได้

1. เขียนความจริง แต่ความจริงก็สามารถฆ่าเราได้เช่นกัน ในสำนวนกฏหมายหมิ่นประมาทนั้น คำว่า “ยิ่งจริงยิ่งผิด” ใช้ได้ผลเสมอ ตราบใดที่ เรื่องจริงนั้น ไม่ได้สร้างประโยชน์แก่ส่วนรวม เท่ากับว่า ต่อให้เราเขียนเรื่องจริงแค่ไหน แต่มันไม่ได้ทำให้คนอื่นได้รับประโยชน์จากเรื่องที่เราเขียน เราโดนฟ้องแน่นอน เช่น ไปวิจารณ์ว่าคนนั้นคนนี้ตกต่ำ เหยียดนั่นนี่ รวมไปถึงรูปลักษณ์หน้าตาเขา โดยที่เรื่องนี้ ไม่ได้ประโยชน์อันใดกับบุคคลอื่นยกเว้นคนเขียน โดนฟ้องแน่นอน
2. เอ่ยชื่อจริง หรือคำที่พิสูจน์ได้ว่า คือผู้เสียหายจริง แบบนี้ไม่รอด โดนฟ้องแน่นอน มันจึงเป็นตัวอย่างให้นักเขียนข่าวทั้งหลาย ชอบใช้ชื่อย่อ หรือฉายา ให้เดากันไปต่าง ๆ นา ๆ แบบนี้ถือว่า พอทำให้รอดจากการโดนฟ้องได้
3. เขียนลบหลู่ดูหมิ่น ลักษณะคำหรือข้อความ แสดงออกถึงความดูหมิ่น ทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียงอย่างเด่นชัด เช่น นาย (เอ่ยชื่อ) คนนั้นชอบพา (ชื่อ) คนนั้นไปทำอะไรกัน ทั้ง ๆ ที่ก็มีเมียแล้ว เป็นต้น การเขียนแบบนี้แม้ว่า นายและนางคนนั้นจะพากันไปทำอะไร หรือไม่ทำอะไร แม้แต่การคาดเดาเรื่องอนาคต (ตามกฏหมายว่าด้วยเรื่อง การแสดงความเห็นเชิงคาดเดา) ก็ไม่ควรกระทำ แต่สามารถเขียนในแบบที่ฟ้องไม่ได้ ก็จะประมาณว่า เคยเห็น นาย ก. ชอบพา นาง ข. เข้าโรงแรมทุกวัน ทั้ง ๆ ที่ นาย ก.ก็ไม่โสด แบบนี้ก็ได้เหรอ? กรณีนี้เขียนเชิงคำถาม รอดแน่ ไม่โดนฟ้อง
4. กรณี เขียนรีวิว ให้เขียนในเชิงปกป้องส่วนได้เสียของตนเอง แต่ก็ไม่ลืมเงื่อนไขด้านบนด้วย เช่น ไปกินอาหารร้านนั้นแล้วไม่อร่อย แถมแพง เลยอยากจะเขียน ก็จะเขียนบทรีวิวได้ประมาณว่า ได้ไปกินอาหารร้าน (ไม่เอ่ยชื่อจริง) ในวันเวลานั้น ๆ เขาคิดราคาเท่านั้น แต่รสชาติไม่ถูกปาก เค็มไป หวานไป เลี่ยนไป ระบุว่าสิ่งไหนที่เราไม่ชอบไปตรง ๆ และแสดงความเห็นเชิงเปรียบเทียบกับ ราคาและคุณภาพ ของอีกร้านที่ใกล้เคียงกัน นำเสนอให้คนอื่น ๆ ได้ประโยชน์จากข้อมูล โดยไม่มีข้อความให้ร้าย หรือแสดงความเกลียดชังต่อร้านนั้น ๆ แบบนี้ ผ่าน
5. ใช้ถ้อยคำไม่สุภาพ แน่นอน ไม่พึงประสงค์ต่อผู้รับฟังหรือผู้อ่าน ใครเข้ามาอ่านแล้วมีแต่ถ้อยคำหยาบโลน ไม่รอดจากการโดนฟ้องแน่ ๆ
6. อ้างอิงเนื้อหาที่เปิดเผยแล้ว ก่อนจะเขียนบทวิจารณ์ใคร รีวิวอะไร ควรจะหาข้อมูลที่ถูกเปิดเผยไว้แล้ว ยิ่งเป็นข้อมูลที่มาจากเจ้าของเรื่อง ยิ่งมีความหนักแน่นของข้อมูลมาก เพราะสามารถนำมาใช้อ้างอิงต่อศาลได้ว่า นี่เป็นการแจ้งข่าวด้วยความเป็นธรรมและเปิดเผย ซึ่งข้อมูลตรงนี้ จะถือว่าไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท เพราะเราได้ข้อมูลที่ถูกเปิดเผยแล้ว มาอ้างถึงเท่านั้น
7. เอ่ยถึงบุคคลที่สาม ต้องวิจารณ์ให้อยู่ในแนวทางที่ สังคม ได้ประโยชน์ด้วย ไม่ใช่นึกจะเอ่ยก็เอ่ยขึ้นมาลอย ๆ ทำให้เขาเสียหาย แล้วก็ไม่ได้ประโยชน์อันใดต่อคนอื่น ยกเว้นคนเขียนได้ความสะใจ แบบนี้เข้าข่ายโดนฟ้องยับ
8. ใส่สีตีไข่ แน่นอน เมื่อเราเขียนบทวิจารณ์ เขียนรีวิว เราอาจเขียนบทวิจารณ์ ไปในเชิงออกความคิดเห็นส่วนตัว มโนไปเรื่อย จะด้วย เหตุผล ใดก็ตาม หากสิ่งที่เราใส่เข้าไป มีแต่ข้อดี ก็อาจจะรอดไม่โดนฟ้อง แต่เมื่อใดก็ตามที่เรามโนไปในแนวทางแย่ ๆ แม้จะพิสูจน์ได้ว่ามันคือเรื่องจริงในภายหลัง แต่ก็อาจโดนฟ้องยับจนไม่เหลือชีวิตรอเวลาพิสูจน์ความจริง เพราะฉะนั้น ควรระวังเรื่องการมโนนั่งเทียนนิสสนุง อย่างเช่นพวกเต้าข่าวตามสื่อทั้งหลาย อยากให้โดนฟ้องหนัก ๆ เป็นตัวอย่างกันจริงซักราย จะได้เป็นบรรทัดฐานว่า ไม่ควรกระทำ แต่อย่างว่า การฟ้องร้องใด ๆ ย่อมมีต้นทุนเสมอ เมื่อทุนไม่ถึงความนั้นก็เงียบ
9. เงียบ แล้วไปหาอย่างอื่นทำ หากไม่รักที่จะเขียนจริงจัง และกระเป๋าตังก์ไม่หนาจริง ๆ ก็ไม่ควรเขียนบทวิจารณ์เกี่ยวกับผู้คน หรือเรื่องแย่ ๆ ให้สังคมได้รับรู้ ไม่มีใครอยากรับรู้เรื่องแย่ของตัวเอง แต่เรื่องแย่ของคนอื่นอาจชอบ หากทุนไม่ถึงก็ไปทำอย่างอื่นดีกว่า เชื่อเหอะ ไม่ง่ายหรอก หากโดนเข้าไปแล้ว เครียดจริง ๆ แม่เอ้ย

สำหรับใครที่ตัดสินใจได้ว่า จะเขียนรีวิว เขียนบทวิจารณ์ ลงเว็บไซต์ หรือทำคลิปรีวิวใด ๆ ก็ให้พึงระวังในเรื่องที่เตือนด้านบน หากทำได้ตามนี้ รับรองว่ารอดจากการโดนฟ้องแน่นอน แต่หากยังโดนอยู่ ก็สามารถต่อสู้ในเรื่องนี้ได้ว่า เป็นการแสดงความคิดเห็นแบบชอบธรรม ก็เพื่อปกป้องส่วนได้เสียให้ตัวเองเท่านั้น ส่วนจะมีความผิดในข้อหาหมิ่นประมาทหรือไม่ จะเข้าข่ายเป็นข้อยกเว้นตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 329 หรือไม่ ต้องรับผิดชอบมากน้อยแค่ไหน

เหล่านี้จะเป็นหน้าที่ของศาล ในการพิจารณาพิพากษาคดีในอนาคต แค่เราทำตามนี้ รับรองว่าความเป็นไปได้ที่จะชนะคดี มีสูงแน่นอน

อ้างอิง : www.swenth.com เรื่อง เขียนรีวิว บทวิจารณ์ อย่างไรไม่โดนฟ้องกลับ